اقدامات قبل از وقوع سونامی

سونامی

سونامی لغتی ژاپنی به معنای موج بندری یا موج سهمگین است. سونامی، امواج لرزه‌ای  دریایی است که به اشتباه امواج جزر و مدی نامیده می‌شود. این امواج در اثر ناآرامی‌های بوجود آمده در آب دریا نظیر زمین‌لرزه های کف دریا، زمین‌لغزش، فوران آتشفشان های زیردریایی و سقوط شهاب ‌سنگ‌ها بوجود می‌آید. سونامی با سرعتی حدود صدها کیلومتر در ساعت با موج‌هایی به طول چند ده سانتیمتر یا کمتر در اقیانوس منتشر می شود. هنگامی که سونامی به آبهای کم عمق ساحلی می رسد، امواج کند و آهسته شده و آب می تواند به صورت دیواری به ارتفاع دهها متر یا بیشتر تجمع می یابد، هنگامی که موج به سمت خشکی حرکت می کند در جایی که یک خلیج بندر یا مرداب نفوذ می کند این اثر شدید می شود، سونامی های بزرگی شناخته شده که ارتفاع آن ها به بیش از سی متر می رسد. امواج از جایی که سونامی ‌‌بوجود می‌آید، در تمام جهات رو به بیرون حرکت می‌‌کنند. زمانی‌که امواج به ساحل می‌رسند، ارتفاع‌ آنها زیاد می‌شود. وضعیت خطوط ساحلی و بستر اقیانوس بر اندازه موج تأثیر می‌گذارد. گاهی اوقات بیش از یک موج وجود دارد و موج بعدی ممکن است حتی از قبلی هم بزرگتر باشد. به همین خاطرست که، یک سونامی ‌‌کوچک در یک ساحل می‌‌تواند، به موجی بزرگ در چند کیلومتر دورتر تبدیل شود. سونامی ها برای جان و مال ساکنین ساحل که در نزدیکی اقیانوس زندگی می کنند، تهدیدی به شمار می روند.   حرکات و کنش و واکنش بستر اقیانوس ناشی از زلزله، اغلب باعث پیدایش سونامی می‌شود. اگر یک زمین‌لرزه یا زمین لغزه در نزدیکی ساحل رخ دهد، اولین موج در یک رشته امواج در عرض چند دقیقه، حتی مناطقی که کمتر از 10 متر از سطح دریا ارتفاع دارند یا 2 کیلومتر با خط ساحل فاصله دارند، درمعرض خطر بیشتری قراردارند. غرق‌شدگی بیشترین عامل مرگ و میر در سونامی است. امواج حاصل از سونامی ‌‌برای ساختمان‌هایی که در محدودة نزدیک به آن قرار دارند، بسیار خطرناک و مخرب است. خطرات دیگر ناشی از سونامی شامل سیل، آلودگی آب آشامیدنی، ترکیدگی مخازن و آتش‌سوزی خطوط گاز می‌باشد.

اقدامات قبل از وقوع سونامی‌

اگردرمنطقه ای که ساکن هستید امکان وقوع سونامی وجود دارد باید

مهارتهای امدادرسانی را بیاموزید.

اگر در ساحل هستید و لرزش زمین را احساس کردید، بلافاصله به نقاط مرتفع بروید.

منتظر شنیدن هشدار سونامی نمائید.

سونامی ناحیه ای حاصل از زمین لرزه ای محلی می تواند قبل از انتشار هشدار سونامی بعضی از مناطق را در نوردد.

هنگامی که هشدار سونامی منتشر شد، برای اجرای فرمان تخلیه به رسانه های محلی گوش فرا دهید  فوراً به قسمت‌های مرتفع بروید و آنجا بمانید.

ازساحل دور شوید.

هرگز برای تماشای سونامی به سمت ساحل ‌‌نروید.

اگر شما بتوانید امواج عظیم را ببینید، این بدان معناست که امواج به حدی به شما نزدیک هستند، که فرصت فرار ندارید.

درصورت مشاهدة عقب‌نشینی قابل توجه آب از ساحل بدانید که این نشانه و هشداری مبنی بر وقوع سونامی ‌‌است که حتما باید به آن توجه کنید و فوراً آنجا را ترک کنید.

اگر بر روی کشتی و یا قایق در دریا هستند و هشدار سونامی برای منطقه شما منتشر شده است، به بندر بر نگردید، زیرا فعالیت موج سونامی در اقیانوس های آزاد نامحسوس است.

امن ترین راه برای صاحبان قایقهای کوچک این است که قایقشان را در بندر باقی بگذارند و به ویژه هنگام وقوع سونامی محلی به طرف زمین های مرتفع تر حرکت کنند.

اقدامات حین سونامی

در نقاط مرتفع باقی بمانید.

تا زمانی که خطر سونامی از بین برود و توسط مسئولین محلی وضعیت عادی اعلام شود به مناطق کم ارتفاع نباید برگردید.    

اقدامات بعد از وقوع سونامی‌‌

از مناطق آسیب‌دیده و سیل زده دورشوید،تا زمانی‌که مقامات محلی از امن بودن محل شما را مطلع کنند.

از محل آوار و اشیای شناور در آب دور شوید، چرا که ممکن است باعث ایجاد خطر برای افراد یا قایق‌ها شود.

فقط برای نجات جان انسان ها با سازمان های مسئول از قبیل آتشنشانی، اورژانس، هلال احمر تماس بگیرید.