شناخت و کاربرد جرثقیل
شناخت و کاربرد جرثقیل
جرثقیل یکی از خودروهای سنگین است که بصورت پشتیبانی نیروهای عملیاتی در بعضی از حوادث مورد استفاده آتش نشانان قرار می گیرد. غالبا در مواقعی که نیاز به جابجایی لوازم و اجسام سنگین و یا خودرو های حادثه دیده مثل سقوط خودروها در کانالها و دره ها و یا واژگون شدن خودروهای تانکر دار حامل سوختهای مایع یا گاز و یا حوادث ریزش آوار و قطعات سنگین فلزی و بتونی و ... باشد از جرثقیلها در انواع مختلف سبک و سنگین (با توجه به سفارش مصرف کننده) ساخته و عرضه می شوند و استفاده کنندگان از آن با توجه به نیاز خود و میزان وزن بار مورد جابجایی از نوع مناسب بهره برداری می نمایند.
جرثقیلهایی که مورد استفاده نیروهای آتش نشان قرار می گیرد در دو نوع کلی می باشند که عبارتند از:
1- جرثقیلهای نجات که نصب شده بر روی خودروهای ویژه عملیات امدادرسانی و نجات در حوادث می باشند.
طراحان و سازندگان خودروهای آتش نشانی جهت رفع نیازهای کاری آتش نشانان در جابجایی و بلند کردن وسایل و اجسام سنگین و رفع موانع موجود در امداد و نجات حادثه دیدگان اقدام به طراحی و نصب یک دستگاه جرثقیل را در قسمت پشت خودرو بعد از کابین تجهیزات نصب می نمایند تا کاربری آن آسانتر باشد.
قابل ذکر ست که در کابین تجهیزات خودروهای ویژه نجات انواع و اقسام ابزار و وسایل لازم در امداد رسانی کلیه حوادث شهری و برون شهری جاسازی و نگهداری میشود. بعضی از این ابزار عبارتند از قیچی و جکهای هیدرولیکی – تجهیزات برش فلز و سنگ و بتون – ژنراتورههای تامین برق اضطراری تک فاز و سه فاز - پمپهای جابجایی مواد نفتی و لجن کشی – دستگاههای هوارسانی – سیستم ایجاد روشنایی ( پروزکتور) مجهز به پایه تلسکوپی بالا رونده و ...
دو نمونه خودرو ویژه نجات در آتش نشان تهران مورد استفاده قرار می گیرد که عبارتند از خودرو بنز 1017 و خودرو بنز 1124 ساخت شرکت کارمایکل.
جرثقیل نصب شده بر روی هر دو خودرو فوق مشابه هم و با مارک HIAB650 هستند که دارای حداکثر قدرت بلند کردن 5/3 تن بار می باشند. این نمونه جرثقیل دارای یک سیستم تامین فشار هیدرولیکی است که از نیروی موتور خودرو انرژی می گیرد به طوری که در زمان کار با جرثقیل بایستی موتور خودرو روشن باشد. انتقال نیروی موتور به پمپ فشار روغن از طریق سیستم PTO مخصوص و با کلید الکترومغناطیسی نصب شده در کابین راننده فعال می گردد.
بوم این جرثقیل دارای سه تکه اصلی است که توسط مفصلهای مخصوص به هم متصل هستند. آخرین تکه بوم به صورت تلسکوپی قابلیت افزایش طول داشته و دسترس نهایی به طول 5 متر را از سکوی بوم برای اپراتور فراهم می نماید.
قدرت بلند کردن بار این جرثقیل طبق اعلام سازنده آن 3500 در حداکثر ظرفیت می باشد.
با افزایش طول بوم قدرت بلند کردن بار دستگاه کاهش می یابد. جدول زیر تناسب وزن بار با طول بوم را نشان می دهد.
طول بوم (متر) 7/1 4/2 5/3 5
وزن بار ( کیلو گرم) 3500 2500 1700 1200
همانطور که در جدول ملاحظه می شود وقتی بوم در حداکثر قابلیت دسترس آن از نظر ارتفاع باشد توان بلند کردن بار جرثقیل به کمتر از 50% کاهش می یابد.
بر روی بوم این جرثقیل یک دستگاه وینچ هیدرولیکی نیز نصب شده است که در عملیات کششی مورد استفاده قرار می گیرد. کنترل حرکات و گردش بوم و وینچ آن از طریق اهرمهای مخصوص که بر روی تابلو کنترل جرثقیل نصب شده است کنترل می گردد.
نصب دو تابلوی کنترل مشابه در دو سمت سکوی جرثقیل این امکان را به آتش نشانان می دهد که از سویی که تسلط بیشتری بر عملیات دارند اقدام نماسند.
تابلوی کنترل جرثقیل دارای 5 اهرم است که به ترتیب از چپ به راست عملیات زیر را انجام می دهند:
1- کنترل گردش بوم به اطراف ( در جهت افقی)
2- اهرم کنترل بازوی اول
3- اهرم کنترل بازوی دوم
4- کنترل و افزایش طول بوم در آخرین تکه یا بازوی سوم ( به صورت تلسکوپی )
5- اهرم کنترل یا باز و بسته کردن وینچ
2- جرثقیلهای معمولی که در خارج از سازمان نیز موارد استفاده فراوان از جمله در ساختمان سازی و ... دارند.
در این بحث نوشتار جرثقیلهای معمولی و نحوه استفاده از آنها در آتش نشانی مورد بررسی قرار می گیرد.
بطور کلی 3 دستگاه جرثقیل ( از نوع معمولی) در گروه تجهیزات خودرویی سازمان آتش نشانی تهران قرار دارد که عبارتند از:
1- جرثقیل 25 تنی (معروف به کامپیوتری)
2- جرثقیل 25 تنی معمولی
3- جرثقیل 6 تنی ( چپقی)
مشخصات عمومی جرثقیلها
جرثقیلهای خودکششی ( جرثقیلهایی که بر روی کامیون نصب شده اند) دارای یک بوم یک یا چند تکه هستند که با طراحی مناسب توسط سازندگان دارای قابلیت افزایش طول در قسمت بوم می باشند. بر رووی انتهای بوم ( نوک بوم) یک قرقره فولادی تعبیه شده است که کابل فلززی وینچ بر روی آن حرکت می نمایند. معمولا یک دستگاه وینچ با کابلهای فولادی (مقاوم در برابر وزنه ) بر روی بوم طوری طراحی و نصب می گردد که توسط نیروی پمپ هیدرولیک خودرو فعال گردد. کابل فلزی وینچ مجهز به یک قلاب و قرقره است که از قسمت نوک بوم آویزان می گردد وقتی وزنه ای به قلاب وینچ بسته شود با عملکرد وینچ وزنه از جای خود حرکت کرده و یا بلند خواهد شد.
بوم جرثقیل بر روی سکویی نصب شده است که قابلیت گردش دوورانی را بر حول محور بوم ایجاد می نماید. غالبا بوم جرثقیل ها را طوری طراحی می نمایند که در انتهای آخرین قطعه بوم امکان نصب جیب وجود داشته باشد.
معمولا قدرت و اندازه جرثقیلها را متناسب با قدرت و کشش موتور کامیونی که حامل آنها ست در نظر می گیرند. بر روی شاسی جرثقیلها جکهای مخصوصی تعبیه می نمایند که هنگام برداشتن بار موجب ایجاد تعادل بیشتر و ایمنی در کاربری جرثقیل می گدد. این جکها از طرفین شاسی یا سکوی جرثقیل به سمت خارج بیرون آمده و بر روی زمین مستقر می گردند استفاده از این جکها در هنگام جابجایی بار توسط جرثقیل ضروری می باشد.
هنگام استفاده از جرثقیل بایستی کلیه نکات ایمنی از جمله ایمنی در محل استقرار – فاصله و فضای مناسب جهت گردش و عملکرد بوم و ایمنی در سیستم وینچ و بستن قلابها به بار – تناسب وزن مورد جابجایی با زاویه طول بوم رعایت شود. استحکام زمین در محل استقرار جرثقیل بایستی بحدی باشد که فشار وارده ناشی از وزن دستگاه و بار مورد جابجایی هیچ اثری بر پایداری دستگاه نداشته و در طول زمان کارکرد جرثقیل جکها در جای خود ثابت بمانند.
اپراتور دستگاه موظف است پس از اطمیینان از استحکام سطح محل استقرار جرثقیل شروع به عملیات نماید.
فضای مناسب جهت گردش و عملکرد بوم فشایی است که در ان هیچ مانعی برای گردش و افزایش طول بووم و جایجایی بار نباشد. راننده جرثقیل بایستی دستگاه را در امن ترین و مناسبتر ین نقطه در نزدیک محل عملیات طوری مستقر نماید که بیشترین تسلط را در حین عملیات دارا باشد. قبل از استفاده از بوم بایستی جکهای بغل دستگاه را تا حد نهایی باز نموده و روی زمین طوری مستقر نمود که لاستیکهای کامیون از زمین جدا شوند.
طریقه بستن قلاب کابل فلزی دستگاه به بار مورد جابجایی بایستی از ایمنی بسیار بالایی برخوردار بوده و هرگونه احتمال سقوط منتفی باشد.
جیب jib: یک بوم اضافی است که به صورت اختیاری بر انتهای آخرین قطعه بوم جرثقیل نصب می گردد و طول بوم را به مقدار طول جیب ( 6 تا 5/7 متر ) افزایش می دهد جییب با استفاده از پین ها و اتصالات مخصوص بر نوک بوم نصب می گردد.
مزیت نصب این وسیله افزایش قابلیت دستریسی و عملکرد بوم جرثقیل است که کاربران جرثقیلها با توجه به نیاز در عملیات جابجایی اجسام از آن استفاده می نمایند.
سازندگان جیب (jib) را از فلز محکم و مقاوم به طوری طراحی می نمایند که تاثیر منفی بر ایمنی عملکرد جرثقیل نداشته باشد.
مشخصات فنی جرثقیل 25 تنی ( کامپیوتری)
این جرثقیل از نوع KOBELCO مدل T280است که بر روی شاسی کامیون نیسان دیزل ژاپنی مدل Kw30MXI نصب شده است. بوم این وسیله از 4 تکه (قسمت ) تشکیل شده است که 3 قسمت آن به صورت کشویی در قسمت اصلی فرو می روند. این جرثقیل که در سال 1364 به خدمت سازمان آتش نشانی تهران در آمده است. دارای طول کلی 12 متر و عرض 5/2 متر در حالت بسته بودن جکها و بوم می باشد.
زاویه گردش بوم بر محور اصلی سکوی دستگاه 360 بوده و هیچ محدودیتی در گردش آن وجود ندارد. طول بوم در حالت کاملا باز به 31 متر می رسد. زاویه عملکرد بوم در حالت کاملا باز 80 است که این زاویه توسط نشاندهنده مخصوصی که بر روی بوم طراحی شده است مشخص می گردد.
وینچ دستگاه این امکان را به اپارتور می دهد که از فاصله حداکثر ارتفاع بوم ( حدود 31 متری ) اشیا روی زمین را جابجا نماید. البته باید توجه داشت که هر چه بر طول بوم افزوده شود و شعاع عملکرد ( زاویه عملکرد ) دستگاه کمتر باشد قدرت دستگاه در برابر وزن بار مورد جابجایی کمتر می شود.
حداکثر ظرفیت مجاز جابجایی بار توسط بوم این جرثقیل 25 تن می باشد که در کوتاهترین طول بوم ( 10 متری در قسمت اول ) و زاویه 80 درجه نسبت به سطح زمین ( آخرین زاویه عملکرد عمومی بوم ) می باشد.
استاندارد ظرفیت بلند کردن بار توسط بوم جرثقیل در جدول ضمیمه آمده است.
نحوه عملیات با جرثقیل
کلیه عملیات کنرتل بوم و جابجایی بار توسط جرثقیل از طریق تابلو کلیدها و اهرمهای موجود در اتاقک کنترل صورت می گیرد. در این محل اهرمهای مخصوص ( 4 اهرم ) باز کردن و جمع کردن بوم و وینچ دستگاه و اهرم گردش بوم به اطراف نصب شده است. این اهرمها به ترتیب از راست به چپ مخصوص باز کردن (افزایش طول ) 2- جمع کردن بوم 3- باز و بسته کردن کابل فلزی وینچ – گردش بوم به اطراف در 4 جهت ( سوئینگ ) می باشند. کلیه مراحل عملیات از قبیل زاویه استقرار و طول بوم و فاصله بار از مرکز ثقل دستگاه و ارتفاع بوم از سطح زمین و خارج کردن جکهای شاسی از طریق نمایشگرهای الکترونیکی ( کامپیوتری ) موجود بر روی تابلو عملکرد نمایش می شود.
این تابلو قابلیت پیشگیری از عملکرد خطای اپراتور را داشته و به هنگام وجود بار اضافی یا زاویه و طول بیش از استاندارد بوم پس از اعلام وضعیت صوتی و بصری عملکرد دستگاه را بصورت خودکار متوقف می نماید.
عملیات استفاده از جکهای شاسی
جهت نصب جکهای شاسی و ایجاد استقرار پایداری بیشتر جرثقیل به ترتیب زیر عمل شود.
با استفاده از تابلوی مخصوصی که در طرفین شاسی نصب شده است و اهرمهای عملکرد جکها بر روی آن تعبیه شده اقدام به خارح کردن جکها شود.
این تابلو دارای 5 اهرم است که در جهات بالا و پائین حرکت دارند اهرمها به ترتیب از چپ به راست مربوط به جکهای سمت را ست جلو – سمت چپ جلو – سمت را ست عقب و سمت چپ عقب می باشند. پنجمین اهرم امکان خارج نمودن توام کلیه جکها را به اپ راتور می دهد. بر روی آخرین اهرم یک شاسی مخصوص نصب شده است که بصورت گاز دستی عمل نمده و دور موتور را جهت تامین نیروی مورد نیاز پمپ فشار روغن ( هیدرولیک ) ایجاد می نماید. فشار بر اهرمها در جهت پائین جکها را بیرون آورده و در جهت بالا جکها را به داخل محفظه خود جمع می کند.
قابل توجه است که در جرثقیل 25 تنی ( کامپیوتری ) فاصله پایه جکهها در آخرین حد خارج شدن از شاسی ( عرض نهائی جرثقیل هنگام عملیات ) برابر 6 متر می باشد.
عملیات استفاده از بوم ( در جابجایی اشیا)
پس از استقرار مناسب جکها می توان اقدام به عملیات با بوم نمود. مراحل کار به شرح زیر است: از طریق اهرمهای تابلو موجود در اتاقک کنترل ابتدا مهار بوم را از جلوی شاسی خودرو ( از طریق آزاد کردن کابل وینچ) ازاد نموده و با اهرم باز کردن بوم بوم را از جای خود حرکت داده و به سمت نقطه عملیات حرکت دهید. پس از تثبیت بوم در محل مورد نظر کابل فلزی وینچ را آزاد کرده و قلاب آنرا به شی مورد جابجایی متصل و اقدام به جابجایی آن کنید.
هنگام استفاده از بوم بایستی تناسب طول و زاویه عملکرد بوم با وزن بار مورد جابجایی را در نظر داشته و طبق جدول معرفی شده از طرف سازنده عمل شود.
نکاتی که در هنگام عملکرد جرثقیل باید مورد توجه قرار گیرد عبارتند از:
1- استقرار در محل مناسب و مطمئن که دارای حداکثر ایمنی و تسلط بر عملیات باشد.
2- در گیر کردن گیربکس مخصوص جرثقیل (PTO) از طریق گرفتن کلاج و زدن دکمه مخصوص فعال نمودن PTO.
3- باز کردن جکهای بلغ جهت ایجاد استحکام و پایداری بیشتر دستگاه بر روی زمین از طریق تابلو اهرمهای مخصوص جکها در کنارشاسی جرثقیل.
4- بلند کردن بوم و باز کردن آن در زاویه و طول مناسب با کار از طریق اهرمها و کلیدهای موجود در تابلو عملکرد بوم در اتاقک کنترل. باید توجه داشت که تناسب وزن بار – طول بوم و زایوه بوم بایستی مطابق استانداردهای سازنده دستگاه باشد. هنگام گردش بوم مراقب موانع موجود در محل و سیمهای برق و ... باشید.
5- بستن کابل فلزی قلاب دار جرثقیل به وسیله مورد جابجایی بصورت کاملا محکم و ایمن انجام گیرد.
6- هنگام جابجایی بار معلق به بوم جرثقیل دقت شود. بار به جایی برخورد نکند که موجب بروز آسیب گردد.
جرثقیل 25 تنی معمولی
این جرثقیل دارای سیستمهای عملکرد تقریبا مشابه جرثقیل 25 تنی کامپیوتری می باشد. با این تفاوت که نمایشگرهای کامپیوتری و الکترونیکی در این جرثقیل وجود ندارد و کلیه عملیات از طریق سیستمهای مکانیکی و هیدرولیکی صورت می گیرد. طول نهایی بوم سه تکه این دستگاه 26 متر می باشد. جکهای شاسی این وسیله نیز بصورت مایل از دو طرف شاسی خارج شده و بر روی زمین مستتقر می گردد.
جرثقیل 6 تنی ( چپقی)
این جرثقیل نیز از نوع معمولی بوده و قادر به جابجایی و بلند کردن باری به وزن 6 تن در حداکثر ظرفیت خود می باشد. از این وسیله بیشتر در عملیات سبک استفاده می شود. این وسیله قادر است بار یا خودروهای سبک ( سواری ) را برداشته و پس از قرار دادن بر روی کفی عقب جرثقیل آنرا به نقاط مورد نظر منتقل نمایدو بوم این دستگاه ساخت شرکت پالفینگر (palfinger) می باشد که از 3 قطعه تشکیل شده و به صورت تلسکوپی ( کشویی) جمع می شود. محدودیتی در گردش بوم آن به اطراف وجود ندارد. هنگام استفاده باید جکهای جانبی شاسی کاملا باز و بر روی زمین قرار گیرند.
منبع :
http://ghoghnoos125.blogfa.com
جرثقیل یکی از خودروهای سنگین است که بصورت پشتیبانی نیروهای عملیاتی در بعضی از حوادث مورد استفاده آتش نشانان قرار می گیرد. غالبا در مواقعی که نیاز به جابجایی لوازم و اجسام سنگین و یا خودرو های حادثه دیده مثل سقوط خودروها در کانالها و دره ها و یا واژگون شدن خودروهای تانکر دار حامل سوختهای مایع یا گاز و یا حوادث ریزش آوار و قطعات سنگین فلزی و بتونی و ... باشد از جرثقیلها در انواع مختلف سبک و سنگین (با توجه به سفارش مصرف کننده) ساخته و عرضه می شوند و استفاده کنندگان از آن با توجه به نیاز خود و میزان وزن بار مورد جابجایی از نوع مناسب بهره برداری می نمایند.
جرثقیلهایی که مورد استفاده نیروهای آتش نشان قرار می گیرد در دو نوع کلی می باشند که عبارتند از:
1- جرثقیلهای نجات که نصب شده بر روی خودروهای ویژه عملیات امدادرسانی و نجات در حوادث می باشند.
طراحان و سازندگان خودروهای آتش نشانی جهت رفع نیازهای کاری آتش نشانان در جابجایی و بلند کردن وسایل و اجسام سنگین و رفع موانع موجود در امداد و نجات حادثه دیدگان اقدام به طراحی و نصب یک دستگاه جرثقیل را در قسمت پشت خودرو بعد از کابین تجهیزات نصب می نمایند تا کاربری آن آسانتر باشد.
قابل ذکر ست که در کابین تجهیزات خودروهای ویژه نجات انواع و اقسام ابزار و وسایل لازم در امداد رسانی کلیه حوادث شهری و برون شهری جاسازی و نگهداری میشود. بعضی از این ابزار عبارتند از قیچی و جکهای هیدرولیکی – تجهیزات برش فلز و سنگ و بتون – ژنراتورههای تامین برق اضطراری تک فاز و سه فاز - پمپهای جابجایی مواد نفتی و لجن کشی – دستگاههای هوارسانی – سیستم ایجاد روشنایی ( پروزکتور) مجهز به پایه تلسکوپی بالا رونده و ...
دو نمونه خودرو ویژه نجات در آتش نشان تهران مورد استفاده قرار می گیرد که عبارتند از خودرو بنز 1017 و خودرو بنز 1124 ساخت شرکت کارمایکل.
جرثقیل نصب شده بر روی هر دو خودرو فوق مشابه هم و با مارک HIAB650 هستند که دارای حداکثر قدرت بلند کردن 5/3 تن بار می باشند. این نمونه جرثقیل دارای یک سیستم تامین فشار هیدرولیکی است که از نیروی موتور خودرو انرژی می گیرد به طوری که در زمان کار با جرثقیل بایستی موتور خودرو روشن باشد. انتقال نیروی موتور به پمپ فشار روغن از طریق سیستم PTO مخصوص و با کلید الکترومغناطیسی نصب شده در کابین راننده فعال می گردد.
بوم این جرثقیل دارای سه تکه اصلی است که توسط مفصلهای مخصوص به هم متصل هستند. آخرین تکه بوم به صورت تلسکوپی قابلیت افزایش طول داشته و دسترس نهایی به طول 5 متر را از سکوی بوم برای اپراتور فراهم می نماید.
قدرت بلند کردن بار این جرثقیل طبق اعلام سازنده آن 3500 در حداکثر ظرفیت می باشد.
با افزایش طول بوم قدرت بلند کردن بار دستگاه کاهش می یابد. جدول زیر تناسب وزن بار با طول بوم را نشان می دهد.
طول بوم (متر) 7/1 4/2 5/3 5
وزن بار ( کیلو گرم) 3500 2500 1700 1200
همانطور که در جدول ملاحظه می شود وقتی بوم در حداکثر قابلیت دسترس آن از نظر ارتفاع باشد توان بلند کردن بار جرثقیل به کمتر از 50% کاهش می یابد.
بر روی بوم این جرثقیل یک دستگاه وینچ هیدرولیکی نیز نصب شده است که در عملیات کششی مورد استفاده قرار می گیرد. کنترل حرکات و گردش بوم و وینچ آن از طریق اهرمهای مخصوص که بر روی تابلو کنترل جرثقیل نصب شده است کنترل می گردد.
نصب دو تابلوی کنترل مشابه در دو سمت سکوی جرثقیل این امکان را به آتش نشانان می دهد که از سویی که تسلط بیشتری بر عملیات دارند اقدام نماسند.
تابلوی کنترل جرثقیل دارای 5 اهرم است که به ترتیب از چپ به راست عملیات زیر را انجام می دهند:
1- کنترل گردش بوم به اطراف ( در جهت افقی)
2- اهرم کنترل بازوی اول
3- اهرم کنترل بازوی دوم
4- کنترل و افزایش طول بوم در آخرین تکه یا بازوی سوم ( به صورت تلسکوپی )
5- اهرم کنترل یا باز و بسته کردن وینچ
2- جرثقیلهای معمولی که در خارج از سازمان نیز موارد استفاده فراوان از جمله در ساختمان سازی و ... دارند.
در این بحث نوشتار جرثقیلهای معمولی و نحوه استفاده از آنها در آتش نشانی مورد بررسی قرار می گیرد.
بطور کلی 3 دستگاه جرثقیل ( از نوع معمولی) در گروه تجهیزات خودرویی سازمان آتش نشانی تهران قرار دارد که عبارتند از:
1- جرثقیل 25 تنی (معروف به کامپیوتری)
2- جرثقیل 25 تنی معمولی
3- جرثقیل 6 تنی ( چپقی)
مشخصات عمومی جرثقیلها
جرثقیلهای خودکششی ( جرثقیلهایی که بر روی کامیون نصب شده اند) دارای یک بوم یک یا چند تکه هستند که با طراحی مناسب توسط سازندگان دارای قابلیت افزایش طول در قسمت بوم می باشند. بر رووی انتهای بوم ( نوک بوم) یک قرقره فولادی تعبیه شده است که کابل فلززی وینچ بر روی آن حرکت می نمایند. معمولا یک دستگاه وینچ با کابلهای فولادی (مقاوم در برابر وزنه ) بر روی بوم طوری طراحی و نصب می گردد که توسط نیروی پمپ هیدرولیک خودرو فعال گردد. کابل فلزی وینچ مجهز به یک قلاب و قرقره است که از قسمت نوک بوم آویزان می گردد وقتی وزنه ای به قلاب وینچ بسته شود با عملکرد وینچ وزنه از جای خود حرکت کرده و یا بلند خواهد شد.
بوم جرثقیل بر روی سکویی نصب شده است که قابلیت گردش دوورانی را بر حول محور بوم ایجاد می نماید. غالبا بوم جرثقیل ها را طوری طراحی می نمایند که در انتهای آخرین قطعه بوم امکان نصب جیب وجود داشته باشد.
معمولا قدرت و اندازه جرثقیلها را متناسب با قدرت و کشش موتور کامیونی که حامل آنها ست در نظر می گیرند. بر روی شاسی جرثقیلها جکهای مخصوصی تعبیه می نمایند که هنگام برداشتن بار موجب ایجاد تعادل بیشتر و ایمنی در کاربری جرثقیل می گدد. این جکها از طرفین شاسی یا سکوی جرثقیل به سمت خارج بیرون آمده و بر روی زمین مستقر می گردند استفاده از این جکها در هنگام جابجایی بار توسط جرثقیل ضروری می باشد.
هنگام استفاده از جرثقیل بایستی کلیه نکات ایمنی از جمله ایمنی در محل استقرار – فاصله و فضای مناسب جهت گردش و عملکرد بوم و ایمنی در سیستم وینچ و بستن قلابها به بار – تناسب وزن مورد جابجایی با زاویه طول بوم رعایت شود. استحکام زمین در محل استقرار جرثقیل بایستی بحدی باشد که فشار وارده ناشی از وزن دستگاه و بار مورد جابجایی هیچ اثری بر پایداری دستگاه نداشته و در طول زمان کارکرد جرثقیل جکها در جای خود ثابت بمانند.
اپراتور دستگاه موظف است پس از اطمیینان از استحکام سطح محل استقرار جرثقیل شروع به عملیات نماید.
فضای مناسب جهت گردش و عملکرد بوم فشایی است که در ان هیچ مانعی برای گردش و افزایش طول بووم و جایجایی بار نباشد. راننده جرثقیل بایستی دستگاه را در امن ترین و مناسبتر ین نقطه در نزدیک محل عملیات طوری مستقر نماید که بیشترین تسلط را در حین عملیات دارا باشد. قبل از استفاده از بوم بایستی جکهای بغل دستگاه را تا حد نهایی باز نموده و روی زمین طوری مستقر نمود که لاستیکهای کامیون از زمین جدا شوند.
طریقه بستن قلاب کابل فلزی دستگاه به بار مورد جابجایی بایستی از ایمنی بسیار بالایی برخوردار بوده و هرگونه احتمال سقوط منتفی باشد.
جیب jib: یک بوم اضافی است که به صورت اختیاری بر انتهای آخرین قطعه بوم جرثقیل نصب می گردد و طول بوم را به مقدار طول جیب ( 6 تا 5/7 متر ) افزایش می دهد جییب با استفاده از پین ها و اتصالات مخصوص بر نوک بوم نصب می گردد.
مزیت نصب این وسیله افزایش قابلیت دستریسی و عملکرد بوم جرثقیل است که کاربران جرثقیلها با توجه به نیاز در عملیات جابجایی اجسام از آن استفاده می نمایند.
سازندگان جیب (jib) را از فلز محکم و مقاوم به طوری طراحی می نمایند که تاثیر منفی بر ایمنی عملکرد جرثقیل نداشته باشد.
مشخصات فنی جرثقیل 25 تنی ( کامپیوتری)
این جرثقیل از نوع KOBELCO مدل T280است که بر روی شاسی کامیون نیسان دیزل ژاپنی مدل Kw30MXI نصب شده است. بوم این وسیله از 4 تکه (قسمت ) تشکیل شده است که 3 قسمت آن به صورت کشویی در قسمت اصلی فرو می روند. این جرثقیل که در سال 1364 به خدمت سازمان آتش نشانی تهران در آمده است. دارای طول کلی 12 متر و عرض 5/2 متر در حالت بسته بودن جکها و بوم می باشد.
زاویه گردش بوم بر محور اصلی سکوی دستگاه 360 بوده و هیچ محدودیتی در گردش آن وجود ندارد. طول بوم در حالت کاملا باز به 31 متر می رسد. زاویه عملکرد بوم در حالت کاملا باز 80 است که این زاویه توسط نشاندهنده مخصوصی که بر روی بوم طراحی شده است مشخص می گردد.
وینچ دستگاه این امکان را به اپارتور می دهد که از فاصله حداکثر ارتفاع بوم ( حدود 31 متری ) اشیا روی زمین را جابجا نماید. البته باید توجه داشت که هر چه بر طول بوم افزوده شود و شعاع عملکرد ( زاویه عملکرد ) دستگاه کمتر باشد قدرت دستگاه در برابر وزن بار مورد جابجایی کمتر می شود.
حداکثر ظرفیت مجاز جابجایی بار توسط بوم این جرثقیل 25 تن می باشد که در کوتاهترین طول بوم ( 10 متری در قسمت اول ) و زاویه 80 درجه نسبت به سطح زمین ( آخرین زاویه عملکرد عمومی بوم ) می باشد.
استاندارد ظرفیت بلند کردن بار توسط بوم جرثقیل در جدول ضمیمه آمده است.
نحوه عملیات با جرثقیل
کلیه عملیات کنرتل بوم و جابجایی بار توسط جرثقیل از طریق تابلو کلیدها و اهرمهای موجود در اتاقک کنترل صورت می گیرد. در این محل اهرمهای مخصوص ( 4 اهرم ) باز کردن و جمع کردن بوم و وینچ دستگاه و اهرم گردش بوم به اطراف نصب شده است. این اهرمها به ترتیب از راست به چپ مخصوص باز کردن (افزایش طول ) 2- جمع کردن بوم 3- باز و بسته کردن کابل فلزی وینچ – گردش بوم به اطراف در 4 جهت ( سوئینگ ) می باشند. کلیه مراحل عملیات از قبیل زاویه استقرار و طول بوم و فاصله بار از مرکز ثقل دستگاه و ارتفاع بوم از سطح زمین و خارج کردن جکهای شاسی از طریق نمایشگرهای الکترونیکی ( کامپیوتری ) موجود بر روی تابلو عملکرد نمایش می شود.
این تابلو قابلیت پیشگیری از عملکرد خطای اپراتور را داشته و به هنگام وجود بار اضافی یا زاویه و طول بیش از استاندارد بوم پس از اعلام وضعیت صوتی و بصری عملکرد دستگاه را بصورت خودکار متوقف می نماید.
عملیات استفاده از جکهای شاسی
جهت نصب جکهای شاسی و ایجاد استقرار پایداری بیشتر جرثقیل به ترتیب زیر عمل شود.
با استفاده از تابلوی مخصوصی که در طرفین شاسی نصب شده است و اهرمهای عملکرد جکها بر روی آن تعبیه شده اقدام به خارح کردن جکها شود.
این تابلو دارای 5 اهرم است که در جهات بالا و پائین حرکت دارند اهرمها به ترتیب از چپ به راست مربوط به جکهای سمت را ست جلو – سمت چپ جلو – سمت را ست عقب و سمت چپ عقب می باشند. پنجمین اهرم امکان خارج نمودن توام کلیه جکها را به اپ راتور می دهد. بر روی آخرین اهرم یک شاسی مخصوص نصب شده است که بصورت گاز دستی عمل نمده و دور موتور را جهت تامین نیروی مورد نیاز پمپ فشار روغن ( هیدرولیک ) ایجاد می نماید. فشار بر اهرمها در جهت پائین جکها را بیرون آورده و در جهت بالا جکها را به داخل محفظه خود جمع می کند.
قابل توجه است که در جرثقیل 25 تنی ( کامپیوتری ) فاصله پایه جکهها در آخرین حد خارج شدن از شاسی ( عرض نهائی جرثقیل هنگام عملیات ) برابر 6 متر می باشد.
عملیات استفاده از بوم ( در جابجایی اشیا)
پس از استقرار مناسب جکها می توان اقدام به عملیات با بوم نمود. مراحل کار به شرح زیر است: از طریق اهرمهای تابلو موجود در اتاقک کنترل ابتدا مهار بوم را از جلوی شاسی خودرو ( از طریق آزاد کردن کابل وینچ) ازاد نموده و با اهرم باز کردن بوم بوم را از جای خود حرکت داده و به سمت نقطه عملیات حرکت دهید. پس از تثبیت بوم در محل مورد نظر کابل فلزی وینچ را آزاد کرده و قلاب آنرا به شی مورد جابجایی متصل و اقدام به جابجایی آن کنید.
هنگام استفاده از بوم بایستی تناسب طول و زاویه عملکرد بوم با وزن بار مورد جابجایی را در نظر داشته و طبق جدول معرفی شده از طرف سازنده عمل شود.
نکاتی که در هنگام عملکرد جرثقیل باید مورد توجه قرار گیرد عبارتند از:
1- استقرار در محل مناسب و مطمئن که دارای حداکثر ایمنی و تسلط بر عملیات باشد.
2- در گیر کردن گیربکس مخصوص جرثقیل (PTO) از طریق گرفتن کلاج و زدن دکمه مخصوص فعال نمودن PTO.
3- باز کردن جکهای بلغ جهت ایجاد استحکام و پایداری بیشتر دستگاه بر روی زمین از طریق تابلو اهرمهای مخصوص جکها در کنارشاسی جرثقیل.
4- بلند کردن بوم و باز کردن آن در زاویه و طول مناسب با کار از طریق اهرمها و کلیدهای موجود در تابلو عملکرد بوم در اتاقک کنترل. باید توجه داشت که تناسب وزن بار – طول بوم و زایوه بوم بایستی مطابق استانداردهای سازنده دستگاه باشد. هنگام گردش بوم مراقب موانع موجود در محل و سیمهای برق و ... باشید.
5- بستن کابل فلزی قلاب دار جرثقیل به وسیله مورد جابجایی بصورت کاملا محکم و ایمن انجام گیرد.
6- هنگام جابجایی بار معلق به بوم جرثقیل دقت شود. بار به جایی برخورد نکند که موجب بروز آسیب گردد.
جرثقیل 25 تنی معمولی
این جرثقیل دارای سیستمهای عملکرد تقریبا مشابه جرثقیل 25 تنی کامپیوتری می باشد. با این تفاوت که نمایشگرهای کامپیوتری و الکترونیکی در این جرثقیل وجود ندارد و کلیه عملیات از طریق سیستمهای مکانیکی و هیدرولیکی صورت می گیرد. طول نهایی بوم سه تکه این دستگاه 26 متر می باشد. جکهای شاسی این وسیله نیز بصورت مایل از دو طرف شاسی خارج شده و بر روی زمین مستتقر می گردد.
جرثقیل 6 تنی ( چپقی)
این جرثقیل نیز از نوع معمولی بوده و قادر به جابجایی و بلند کردن باری به وزن 6 تن در حداکثر ظرفیت خود می باشد. از این وسیله بیشتر در عملیات سبک استفاده می شود. این وسیله قادر است بار یا خودروهای سبک ( سواری ) را برداشته و پس از قرار دادن بر روی کفی عقب جرثقیل آنرا به نقاط مورد نظر منتقل نمایدو بوم این دستگاه ساخت شرکت پالفینگر (palfinger) می باشد که از 3 قطعه تشکیل شده و به صورت تلسکوپی ( کشویی) جمع می شود. محدودیتی در گردش بوم آن به اطراف وجود ندارد. هنگام استفاده باید جکهای جانبی شاسی کاملا باز و بر روی زمین قرار گیرند.
منبع :
http://ghoghnoos125.blogfa.com
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد